Circulair product Bokashi verbetert Arnhemse bodem met blad van eigen bomen
Samen werken we aan een stad zonder afval. Dit betekent dat we in de toekomst niet of nauwelijks afval creëren en we de leefomgeving zo min mogelijk vervuilen. We gebruiken samen minder producten en we gebruiken ze langer en opnieuw. We maken een ‘kringloop’ met de spullen die we al hebben, met als doel dat Arnhem in 2050 helemaal circulair is en we de aarde niet nog verder uitputten.
We stellen een stevige ambitie om in 2050 zover te zijn. Om dit te bereiken geven we zelf graag het goede voorbeeld door zoveel mogelijk lokaal, sociaal, duurzaam én circulair in te kopen. Een mooi voorbeeld hiervan is een bijzonder groenproject met een tropisch klinkende naam: Bokashi. Stadsdeelmanager Milly Kors vertelt vol enthousiasme over het ‘eenvoudige’ idee achter deze ingewikkelde naam: “Met Bokashi gebruiken we de bladeren die vorig najaar van de bomen vielen om de bodem van onze stadsperken te verbeteren.”
“Onze groene stad laat elk najaar een grote hoeveelheid blad van haar bomen vallen. Dat blad moet worden afgevoerd en dat gebeurt vaak buiten onze gemeentegrenzen”, vervolgt Kors. “Als Stadsdeelmanager denk ik na hoe we dit soort processen minder milieubelastend kunnen maken, en niet alleen de medewerkers van de gemeente denken mee. Wij stimuleren ook aannemers om in hun offertes voor de afvoer van groen met duurzame en circulaire oplossingen te komen. Zij kwamen met het voorstel om van het blad van onze bomen Bokashi te maken: een snel en efficiënt geproduceerde bodemverbeteraar van het blad van onze eigen bomen.”
Nabootsen van de natuur
Het ‘hergebruik’ van het blad is een win-winsituatie, want op deze manier maakt de gemeente niet alleen met groenafval een waardevolle bodemverbeteraar. Kors: “Doordat het blad niet hoeft te worden afgevoerd verminderen we ook de CO2-uitstoot. Als je het goed bekijkt doen we eigenlijk wat de natuur zelf doet. Gevallen blad is een voedingsbodem voor alles wat op die plek groeit en bloeit. Alleen valt het blad in een stad niet altijd op de goede plek, maar ook op fietspaden, wegen en grasvelden waar het blad het gras verstikt.”
Om die reden verzamelt en bewaart de gemeente het gevallen blad en dat wordt later verplaatst naar perken waar de bodemverbeteraar zijn werk kan doen. “Vorig najaar ‘oogstten’ we de eerste keer blad, vertelt Kors. “Onze groenvoorzieningsbedrijven sloegen het blad op in 2 luchtdichte Bokashi-bladhopen in onder andere sportpark Het Lange Water in de wijk Presikhaaf en bij de waterzuivering in de wijk Elderveld. Door micro-organismen, kalk en kleimaterialen toe te voegen en de bladhoop af te dekken met een zeil, is het blad in slechts 10 weken gefermenteerd. Dit natuurlijke proces zette de nog aanwezige voedingsstoffen in het blad op een snelle manier om tot voeding voor de bodem. Zo ontstond een waardevolle bodemverbeteraar: Bokashi. De bodemverbeteraar werd, na het openen van de bladhopen, verspreid over verschillende perken in de stad.”
Cirkeltje rond
Nu de Bokashi is verspreid kan de bijzondere bodemverbeteraar laten zien wat haar kwaliteiten zijn. Volgens Kors heeft Bokashi 3 grote voordelen: het zorgt voor minder onkruid in de gemeenteperken (dat bespaart arbeid), het houdt het bodemwater beter vast en het verbetert de bodem met haar voedingsrijke eigenschappen. “Het bladafval draagt zo bij aan de bescherming en groei van bomen, struiken en planten en dat zorgt voor minder uitval. De voedingsstoffen in het blad blijven behouden en is er nauwelijks CO2-uitstoot. Daarmee is Bokashi dus een vorm van duurzaam groenbeheer en dat past uitstekend bij de ambities van Arnhem.”
Meten is weten
In hoeverre Bokashi in de praktijk voldoet aan haar duurzame en circulaire verwachtingen wordt nauwkeurig bijgehouden. De gemeente vergelijkt de resultaten tussen 2 naast elkaar gelegen perken: een Bokashi-perk en een niet-Bokashi-perk. Onder andere de onkruiddruk, het vochtgehalte van de bodem en de eventuele uitval van planten wordt gemeten en gedeeld met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
“We nemen met dit Bokashi-project deel aan een landelijke pilot met o.a. de Wageningen Universiteit, de provincie en de omgevingsdiensten. Deze pilot duurt in totaal 3 jaar. Aan de hand van de resultaten wordt bepaald of we daarna doorgaan met Bokashi. Ik hoop dat door dit voorbeeld meer duurzame en circulaire groenvoorzieningsprojecten volgen. En wie weet zijn we als stad een mooi voorbeeld voor andere gemeenten”, droomt Kors alvast vooruit.
