Beschermde stadsgezichten
Net als gebouwen en andersoortige objecten kunnen ook gebieden als een wijk, buurtschap of zelfs een heel dorp op de monumentenlijst geplaatst worden.
Beschermde stads- en dorpsgezichten zijn bijzonder en zeer waardevol vanwege hun ontwikkelingsgeschiedenis die terug te vinden is in onder meer de stedenbouwkundige opzet, de bebouwing, de wegenstructuur en het groen.
Door een gebied aan te wijzen als beschermd stads- of dorpsgezicht worden de cultuurhistorische waarden vooropgesteld bij nieuwe ontwikkelingen. De gemeente Arnhem kent maar liefst 7 rijksbeschermde stadsgezichten en 2 gemeentelijk beschermde stadsgezichten. Het gebied Sonsbeekpark en omgeving (inclusief de Burgemeesterswijk en Transvaalbuurt) is het meest recent aangewezen als rijksbeschermd stadsgezicht.
Bekijk de rijksbeschermde gezichten ook op de kaart met monumenten.
De beschermde stadsgezichten op een rij
- Geitenkamp
- Mussenberg
- Patrimoniumbuurt-Vogelwijk
- Sonsbeekkwartier-noord
- Sonsbeekpark en omgeving (inclusief Transvaalbuurt en Burgemeesterswijk)
- Spijkerkwartier-Boulevardkwartier
- Van Verschuerwijk
- Historische binnenstad van Arnhem
Een beschermd gezicht
Een beschermd stadsgezicht is een gebied met een bijzonder historisch karakter. Het is een erkenning van de bijzondere kwaliteit van de wijk. We willen dit mooie gebied graag behouden, ook voor toekomstige generaties. Het betekent echter niet dat er niets meer mag. Ontwikkelingen die passen in de historische omgeving blijven mogelijk. Ze kunnen zelfs bijdragen aan het duurzaam behoud van de unieke kenmerken van het gebied. U vindt meer informatie in de veelgestelde vragen over beschermde stadsgezichten.
Omgevingsplan
Voor een beschermd stadsgezicht wordt een speciaal beschermend omgevingsplan opgesteld. In dit omgevingsplan worden zaken vastgelegd, zoals de structuur van het gebied (patroon van straten, pleinen, waterlopen), bouwvolumes (rooilijnen, kaphoogtes bijvoorbeeld) en in hoofdlijnen de inrichting van de openbare ruimte (parken, groenzones, wegprofiel enzovoorts). Aanvragen voor een omgevingsvergunning worden hieraan getoetst. In aanvulling op het omgevingsplan is er ten aanzien van vormgeving, materiaal- en kleurgebruik het welstandsbeleid. In de welstandsnota vallen de beschermde stadsgezichten onder het regime met een zware toetsing.
Vaak omgevingsvergunning nodig
Wanneer u gaat bouwen, verbouwen of slopen, heeft u meestal een omgevingsvergunning nodig. Binnen een beschermd stadsgezicht is voor het slopen van een bouwwerk en andere grote ingrepen die zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte altijd een omgevingsvergunning nodig. Bepaalde ingrepen of bouwwerken zijn echter vergunningvrij, ook in een beschermd stadsgezicht. Zo hoeft u voor bepaalde bouwwerken die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte geen omgevingsvergunning aan te vragen. Hetzelfde geldt voor inpandige veranderingen of gewoon onderhoud, zoals schilderwerk in dezelfde kleur. U controleert of u een omgevingsvergunning nodig heeft via de vergunningcheck van het Omgevingsloket.
Monument
Het is niet zo dat de panden die binnen een beschermd stadsgezicht liggen automatisch de status van beschermd monument verwerven. Wel kunnen er rijks- en gemeentelijke monumenten in een beschermd gezicht liggen.
