Toespraak Ahmed Marcouch bij de presentatie van het kunstwerk ‘Vlucht’ voor evacués

Op donderdag 15 september gaf burgemeester Ahmed Marcouch een toespraak bij de presentatie van het kunstwerk 'Vlucht' voor evacués. U kunt op deze pagina de toespraak teruglezen.

Beste mensen, 

Fijn dat u er bent. Dit wordt de plek waar u elke dag kunt komen, hier bij het Velperplein en de Apeldoornseweg. Hier presenteren wij zo dadelijk een prachtig kunstwerk dat treffend zegt wat aan de hand is: voor vrijheid is verbondenheid nodig, de opname in een groter geheel. Vrijheid in verbondenheid, dat doet mij denken aan de kralen van mijn zusjes’ ketting toen die brak. Kralen in hun eentje raken zoek; ze rollen in alle vrijheid overal heen en de meesten vindt u wel terug, maar lang niet allemaal. Kralen zijn veilig als zij een onderling verband aangaan, geregen aan de draad die ketting heet, krijgen zij hun functie, krijgen zij waarde. Dat maakt ze vrij met al hun vastigheid – zij nestelen zich rond een hals en gaan naar waar de hals gaat. Ik denk dat wij bijna allemaal als kralen zijn die bij een ketting willen horen. 

Ik hoop dat evacués zich ook gaan voelen als kralen die hun waarde vinden in de ketting. Dus dat u,   elk met uw eigen verhaal,  zich morgen opgenomen voelt in de herdenking van de Slag om Arnhem. U hoeft niet te vrezen voor helpers die het welletjes gaan vinden en niet voor tanende interesse – u hoeft geen vergetelheid te vrezen. 

Want de herdenking van de Slag om Arnhem geeft u juist een grote betekenis. Niet alleen voor u zelf, vooral ook voor anderen. Morgen in de Eusebiuskerk ziet u hoe dertig kinderen en twintig jongeren vooraan zitten om van u te leren. Zij nemen uw verhalen over de evacuatie, verwoestingen en plunderingen mee naar huis en naar de klas. Zij lopen door de straten van Arnhem die nieuwe geur en kleur krijgen. Zij denken na over ‘nooit meer’, zien hoe de Oekraïners hun kinderen en hun vrouwen in onze handen komen leggen: ‘hier is mijn toekomst, zorg goed voor hen’. Nu ik hierover nadenk, wil ik graag namens Arnhem de gastgezinnen uit Apeldoorn en andere gemeenten bedanken voor hun opvang. 

De grote vlucht na de Slag om Arnhem van bijna honderdduizend mensen in september 1944, daar hoorde ik van toen mensen vertelden hoe zij  ternauwernood ontsnapten aan beschietingen, een man die enkel nog een fotoboek meenam en een moeder die haar dochtertje onder een doek legde zodat zij stervende mensen langs de weg niet zien zou. Tot 23 oktober verzamelen Airborneorganisaties verhalen, ook van familieleden, nabestaanden en gastgezinnen, voor de postcast en expositie ‘Ik kom terug’. Ook hier op zoek naar het verband dat losse verhalen betekenis geeft.  

Deze plaats hier, met dit prachtige beeld en de bankjes in het parkje – dit is voor u. Tot rust komen, uw gedachten dagelijks voeden, uw vaste routines de vaste plek met  geven waar velen om vroegen. En tegelijk trekken wij ons op aan uw verhalen bij de brede Herdenking van de Slag om Arnhem waar u ons leert: nooit meer oorlog. Doordat u ons meeneemt in een onontkoombaar groot geheel – de Slag om Arnhem en zijn grote gevolgen voor mensen zoals u – op weg om een nieuwe generatie groot te brengen. 

Dit is de tijd voor het grote verhaal. De oudste generatie is toe aan vertellen. Hun kinderen voelden het verdriet, de angst en de verwarring van hun ouders na en lieten hen met rust, want ouders hebben recht op hun geheimen. Maar de jongste generatie, die is onbevangen belangstellend en stelt vragen. 

Kom, laten wij ze beantwoorden in het grote verband van de Slag om Arnhem. Kom erbij!