Privacyverklaring handhaving bijstandsuitkeringen

De handhaving van bijstandsuitkeringen is noodzakelijk voor de uitvoering van de regelgeving op het terrein van de Participatiewet, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijke arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ), het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (Bbz), de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) en de Jeugdwet.

De gemeente Arnhem heeft buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) in dienst. Als een boa persoonsgegevens verwerkt bij het uitvoeren van zijn toezichthoudende taak (op basis van de Algemene wet bestuursrecht) is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) hierop van toepassing. Als een boa politiegegevens voor een politietaak verwerkt dan is de Wet politiegegevens (Wpg) van toepassing. Het opsporen van strafbare feiten is bijvoorbeeld een politietaak.

Als uit het handhavingsonderzoek blijkt dat het benadelingsbedrag groter of gelijk is aan € 50.000 wordt het onderzoek strafrechtelijk opgepakt en is de Wpg hierop van toepassing. Voor het uitvoeren van taken van de sociale recherche verwerkt de gemeente Arnhem politiegegevens. Wanneer het fraudebedrag onder dit bedrag ligt wordt het onderzoek bestuursrechtelijk opgepakt en dan is de AVG hierop van toepassing. Sociale zekerheidsfraude kan ook strafrechtelijk worden onderzocht wanneer het benadelingsbedrag kleiner is dan € 50.000 als 1 van de 7 uitzonderingssituaties, genoemd in de “Aanwijzing sociale zekerheidsfraude”, van toepassing is.

Wij richten ons op het voorkomen en aanpakken van bewuste bijstandsfraude en het voorkomen van vorderingen door onbewuste fraude. Daarom verwerken wij gegevens ook voor:

• Het doen van onderzoek en opstellen van rapportages naar rechtmatigheid van verstrekte / te verstrekken bijstandsuitkeringen.
• Het vaststellen van het bestaan en de voortzetting van het recht op uitkering bijstand.
• Het adviseren over het wel / niet voortzetten / beëindigen / aanpassen van de uitkering en terugvorderen van bijstandsuitkeringen (verstrekt op grond van bepaalde wetgeving, zoals de Participatiewet) die onrechtmatig verstrekt zijn en het bestraffen van schendingen van inlichtingenplicht.
• Het doen van onderzoek naar (inkomen van) onderhoudsplichtigen, ten behoeve van het verhaal van de bijstandsuitkering.
• Het nemen van gerechtelijke acties, zoals inschakeling deurwaarder, het leggen van beslag of het voeren van een procedure.
• Het vaststellen en monitoren van een aflossingsregeling.
• Het maken van managementrapportages ter verbetering van onze diensten en verbetering en verantwoording van ons beleid.
• Het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek en / of statistiek ter verbetering van onze diensten en verbetering en verantwoording van ons beleid.

Wij mogen alleen persoonsgegevens en politiegegevens verwerken om een reden die in de wetgeving staat. Zo’n reden heet een grondslag. De gemeente heeft op basis van de wet de taak om de rechtmatigheid van de toegekende en aangevraagde bijstandsuitkeringen te controleren. 

De grondslagen voor het uitvoeren van een bestuurlijk handhavingsonderzoek staan beschreven in artikel 53a en paragraaf 6.4 van de Participatiewet en hoofdstuk 5 Algemene wet bestuursrecht.

Voor het uitvoeren van een strafrechtelijk handhavingsonderzoek verwerken wij politiegegevens. De grondslagen staan beschreven in artikel 8 en 9  van de Wpg en het Wetboek van Strafvordering. Hierin staan de opsporingsbevoegdheden die in het opsporingsonderzoek mogen worden toegepast.

In de AVG staat dat een persoonsgegeven ‘alle informatie is over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon’. Dit houdt in dat deze informatie direct of indirect over iemand gaat of naar iemand is terug te leiden. Politiegegevens zijn persoonsgegevens die wij verwerken voor de uitvoering van de dagelijkse politietaak en gerichte opsporing. Het gaat vooral om situaties waarin een buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) van de gemeente Arnhem persoonsgegevens verwerkt. Afhankelijk van het onderzoek verwerken wij de 
volgende gegevens: 

• NAW-gegevens (naam, adres en woonplaats)
• geboortedatum
• geslacht
• BSN
• administratienummer
• documentnummer ID-bewijs
• RDW gegevens 
• burgerlijke staat
• nationaliteit
• verblijfstitel
• inschrijfgegevensgemeente
• contactgegevens (telefoonnummer en e-mailadres)
• gezinssamenstelling
• persoonsgegevens partner
• persoonsgegevens kind(eren)
• persoonsgegevens medebewoners
• persoonsgegevens derde belanghebbenden
• persoonsgegevens gemachtigden
• persoonsgegevens omwonenden bij buurtonderzoek
• persoonsgegevens kostendelers
• woon- en huurgegevens
• financiële gegevens (zoals inkomen, schulden, vermogen, pensioen, bankgegevens, bankafschriften)
• strafrechtelijke gegevens als dit noodzakelijk is voor het onderzoek
• uitkeringsgegevens 
• cliëntnummer
• werkprocesnummer
• relevante historische gegevens over de woon- leefsituatie
• begin- en einddatum van de fraude en het onderzoek
• leefvorm type fraude
• prioriteit
• soort uitkering
• positie van uitkering
• alle door de Officier van Justitie en Rechter-Commissaris bevolen en ingezette opsporingsbevoegdheden compleet met data en bevindingen
• fraudebedrag
• of het signaal via bestandsvergelijking is verkregen
• bron signaal
• resultaat onderzoek
• bij een telefonische melding: naam, achternaam, adres en telefoonnummer (optioneel) van signalerende persoon (als de melding niet anoniem is gedaan) 
• bij een melding via de website: naam en telefoonnummer (optioneel) van signalerende persoon (als de melding niet anoniem is gedaan) 

Wanneer dit noodzakelijk is voor de hiervoor omschreven doeleinden, delen wij persoonsgegevens met andere partijen. Zo delen wij persoonsgegevens met partijen als het UWV, de Belastingdienst, het CAK of zorgverzekeraars. Ook delen wij persoonsgegevens in de aangifte met het Openbaar Ministerie en met de leider van het onderzoek, de Officier van Justitie. En daarna met de Rechtspraak. Als tijdens het onderzoek blijkt dat er sprake is van andere strafbare feiten, delen we deze informatie met de opsporingsinstanties die daarover gaan. De voor de uitkering relevante informatie delen we in een rapport met uw consulent voor de verwerking van uw uitkering.

Uw gegevens worden niet buiten de Europese Economische Ruimte (EER) verwerkt.

Wij bewaren persoonsgegevens niet langer dan noodzakelijk voor de omschreven doeleinden en om te voldoen aan wettelijke bewaarplicht. Relevante bewaartermijnen zijn:

• 5 jaar voor uitgevoerd toezicht
• 10 jaar voor uitgevoerde handhaving

Mocht het handhavingsonderzoek onder de Wpg komen te vallen, dan zijn de volgende bewaartermijnen van toepassing:

• 1 jaar voor actief gebruik
• 4 jaar voor gebruik bij gericht zoeken (vervolgens verwijderen)
• 5 jaar voor audit en klachten (vervolgens verwijderen)

Een artikel 9 (gerichte opsporing) onderzoek kan na toestemming van de Bevoegd Functionaris (BF), in sommige gevallen ook hergebruikt worden. Dan zijn de volgende bewaartermijnen van toepassing:

• actief tot er een uitspraak is 
• hergebruik 6 maanden (Bevoegd Functionaris (BF))
• 5 jaar voor audit en klachten

Er vindt geen geautomatiseerde besluitvorming plaats. Dit houdt in dat de gemeente Arnhem geen digitale besluiten over u neemt zonder dat een medewerker van de gemeente Arnhem of een buitengewoon opsporingsambtenaar zich heeft gebogen over het besluit.

Wilt u meer informatie of heeft u nog vragen? Bijvoorbeeld over uw rechten bij de verwerking van uw persoonsgegevens of over hoe u onze Functionaris voor de Gegevensbescherming kunt bereiken? Dan kunt u terecht op de website van gemeente Arnhem: de algemene privacyverklaring van gemeente Arnhem.

De gemeente Arnhem heeft het recht om deze privacyverklaring aan te passen. Bijvoorbeeld naar aanleiding van rechtspraak of wijzigingen van rijksoverheidswegen. Wij adviseren u daarom regelmatig deze privacyverklaring na te lezen op eventuele wijzigingen. Deze privacyverklaring is voor het laatst bijgewerkt in december 2024.