Koersdocument Arnhem 2040

Het koersdocument 'Arnhem 2040' laat zien waar we als stad vandaan komen en voor welke uitdagingen de leefomgeving van Arnhem nu staat. Over het koersdocument praten we van september tot en met november 2020 met de stad.

Bij de ontwikkeling van de ruimte in Arnhem hebben we te maken met veel opgaven op het gebied van wonen, economie, mobiliteit, leefomgeving en energie. Deze ontwikkelingen claimen allemaal een plek in de fysieke ruimte. De ruimte is echter beperkt. De keuzen die we daarin maken voor de stad, bepalen hoe de stad er uit komt te zien. En dat staat straks in de Omgevingsvisie.

Koersdocument

De Omgevingsvisie moet nog gemaakt worden. En dat willen we doen in gesprek met de stad. 
Het koersdocument is de basis voor dit gesprek. Het document laat zien waar we als stad vandaan komen en voor welke uitdagingen Arnhem nu staat. 

3 scenario's

Voor de toekomst van de stad zijn in het koersdocument 3 scenario's geschetst. Deze scenario’s geven inzicht hoe de verschillende keuzen de ruimte van de stad kunnen bepalen. Deze mogelijke scenario’s voor Arnhem in 2040 zijn prikkelend bedoeld en helpen het gesprek te voeren. Wat spreekt de Arnhemmer aan en wat vindt hij/zij belangrijk voor de toekomst van de stad? Het zijn geen schetsen van een toekomstige Arnhem waaruit gekozen kan worden. 

Arnhem Netwerk Stad

De stad groeit vooral rondom bestaande en nieuwe knooppunten in de stad. Knooppunten zijn stations, winkelcentra of andere goed bereikbare plekken waar veel mensen samen komen. Bij de grote knooppunten komt een mix van voorzieningen, woningen en bedrijven. Schone en veilige routes verbinden de knooppunten. De schone bus rijdt elke 5 tot 10 minuten tussen de centra. Elke wijk grenst aan een knooppunt en aan het groen.
 

Afbeelding van een 'doorsnede' van Arnhem als netwerk stad. Links staat station Zuid weergegeven en rechts Campus Presikhaaf.

Theo maakt zijn dagelijkse wandeling naar Transferpunt Kronenburg. Vanaf hier is het met de circle line slechts 10 minuten naar de Campus in Presikhaaf. Deze volautomatische trolleyverbinding was het paradepaardje tijdens de viering van het 800-jarig bestaan van de stad. De aanloop ging echter niet zonder slag of stoot: het was nogal een besluit om het openbaar vervoer niet meer via het Centraal Station te laten lopen. Maar de nieuwe en groeiende centra in de stad hadden snelle verbindingen nodig.

Theo murmt zich naar binnen, de bus is weer eens vol met congresgangers op weg naar IPKW. Dat hippe bedrijvenpark organiseert een symposium, ditmaal over de aanpak om wijken te voorzien van waterstofenergie via de bestaande gasinfrastructuur. Een onderwerp dat Arnhem op de kaart had gezet als voorbeeldstad van hoe energietransitie in de wijken vorm te geven.

Aangekomen in Presikhaaf vervolgt Theo zijn weg, langs het originele winkelcentrum dat inmiddels Unesco Werelderfgoed is. Het is druk met toeristen en ondanks de vele nieuwbouw in de wijk heeft het centrum nog een authentieke sfeer. De historische flatgebouwen zijn erg gewild onder de yuppen, die dit stadsdeel massaal weten te vinden. Maar Theo heeft vandaag  met z'n vrienden afgesproken om in het Park weer eens lekker te sporten.

 

Arnhem Compacte stad

De stad groeit vooral in het hart van de stad. We vergroten het centrum over de Rijn. Zo verbinden we Arnhem-Noord met Arnhem-Zuid. In het centrum komt een mix van woningen en bedrijven. De Rijn stroomt dwars door het hart en wordt een verbindend rivierpark tussen noord en zuid. Het centrum is autoluw. De bruggen in het hart vormen een ring met snelle openbaar vervoer verbindingen. De wijken omringen het hart en bieden rust en ruimte.

Afbeelding met een doorsnede van Arnhem en een verbeelding van het scenario 'compacte stad'

De intercity uit Berlijn dendert over de Westervoortse brug. Erkan schrikt wakker en ziet 4 windmolens traag draaien. Op het moment dat de trein vaart mindert bij Arnhem Centraal,  beseft hij dat de stad er heel anders uitziet dan in zijn studententijd. Er is veel hoogbouw bijgekomen en op straat is het druk met voetgangers, fietsers en bussen. De auto's zijn niet langer in de meerderheid, maar lijken zich bijna verontschuldigend te bewegen tussen de fietsers en voetgangers.

De stationshal doet nog altijd verrassend modern aan. Op de 20e verdieping van Hotel Haarhuis is een advertentie geprojecteerd voor de opening van de RijnIJssel Universiteit in Malburgen. Nu begrijpt hij wat zijn broer bedoelde toen die zei dat Arnhem op dit moment booming is. Dat 'Den Haag' vanaf 2050 niet langer grootschalig wil investeren in de lage delen van de Randstad, heeft ertoe geleid dat verschillende bedrijven zijn uitgeweken naar Oost- en Zuid-Nederland. Onlangs maakte ook de Bijenkorf bekend weer terug te komen naar Arnhem en wel met een vestiging in het hippe Coehoornkwartier.

 

Arnhem Stad van de Boulevards

De stad groeit vooral langs de belangrijke invalswegen zoals de Velperweg, Amsterdamseweg en de Burgemeester Matsersingel. Deze invalswegen bouwen we om naar boulevards met een mix van woningen en bedrijven. De boulevards worden groen ingericht en zijn goed bereikbaar voor alle vormen van vervoer. De wegen vormen niet langer de grens tussen stadsdelen maar verbinden de omliggende buurten. De boulevard als bruisende ontmoetingsplek.

Illustratie van Arnhem in het scenario 'stad van de Boulevards'. Er zijn 'artist impressions' te zien van een boulevardcentrum, groene boulevards, een polderboulevard en een rivierboulevard

Marga fietst door het Jubileumpark in De Laar in de richting van Boulevard Nijmegen. Haar beste vriendin is vandaag jarig en ze hoopt in een van de winkeltjes wat leuks te vinden. Tegenwoordig is het moeilijk voor te stellen dat dit gezellige gebied 10 jaar geleden nog een snelweg was. Er waren veel protesten geweest tegen het omleiden van het doorgaande autoverkeer en het instellen van een maximum snelheid van 30 km per uur. Maar toen duidelijk werd dat de voormalige racebanen in de stad veranderden in groene stadsboulevards, ontstond er langzaam steeds meer enthousiasme. "Alleen die naam", denkt Marga, "Boulevard 325 had toch ook gekund?"